Std 5th and 8th Annual Examination Repeater Examination and Evaluation Pattern GR
महाराष्ट्र बालकांचा मोफत व सक्तीच्या शिक्षणाचा अधिकार हक्क नियम, २०२३ (सुधारणा) अधिसूचनेनुसार इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी वार्षिक परीक्षा, पुनर्परीक्षा व मूल्यमापन कार्यपद्धती निश्चित करणे बाबत.
महाराष्ट्र शासन
शालेय शिक्षण व क्रीडा विभाग
शासन निर्णय क्रमांक:
आरटीई-२०२२/प्र.क्र. २७६ / एस. डी-१ मादाम कामा मार्ग, हुतात्मा राजगुरु चौक, मंत्रालय, मुंबई-
४०० ०३२
दिनांक : ०७ डिसेंबर, २०२३.
शासन निर्णय:-
Std 5th 8th Exam New Evaluation Pattern
इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी
वार्षिक परीक्षा,
पुनर्परीक्षा व मूल्यमापन कार्यपद्धती
सन २०२३-२४ पासून खालीलप्रमाणे लागू करण्यात येत आहे.
१) प्रचलित कार्यपद्धती व कायदेशीर
बाबी:-
संदर्भ क्र. २ अन्वये महाराष्ट्र राज्यामध्ये सन २०१०-११ या शैक्षणिक वर्षापासून पासून इयत्ता १ ली ते इयत्ता ८ वी साठी सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन कार्यपद्धती लागू करण्यात आलेली आहे. त्यानुसार इयत्ता १ ली ते इयत्ता ८ वी मधील विद्यार्थ्यांचे आकारिक व संकलित मूल्यमापन करण्यात येते. सदर कार्यपद्धतीमधील मुद्दा २.१० नुसार "ड" व त्याखालील श्रेणी मिळाल्यास अशा विद्यार्थ्यांना अतिरिक्त पूरक मार्गदर्शन करून किमान श्रेणी “क-२” पर्यंत आणणे शाळा व शिक्षकांवर बंधनकारक राहील. मात्र, अशा विद्यार्थ्यांना कोणत्याही परिस्थितीत त्याच इयत्तेत ठेवता येणार नाही, असे नमूद करण्यात आलेले आहे.
सबब, इ.
८ वी पर्यंत कोणत्याही बालकास कोणत्याही इयत्तेमध्ये अनुत्तीर्ण ठरविणेत येत
नाही अथवा बालकास त्याच वर्गात ठेवले
जात नाही.
२) इयत्ता ६ वी ते इयत्ता ८ वी या उच्च
प्राथमिक शिक्षणाच्या टप्यावर विद्यार्थ्यांनी अपेक्षित अध्ययन संपादणूक प्राप्त
केली आहे किंवा नाही याची वस्तुनिष्ठपणे खात्री होईल.
३) प्राथमिक शिक्षणाचा पाया भक्कम
करूनच विद्यार्थ्यांना उच्च प्राथमिक व माध्यमिक स्तरावर
प्रवेश देता येईल.
Std 5th 8th Exam New Evaluation Pattern
४) उच्च प्राथमिक स्तरावर वयानुरूप
समकक्ष वर्गात प्रवेश देण्यापूर्वी विद्यार्थ्यांनी प्राथमिक स्तरावरील अध्ययन
निष्पत्ती प्राप्त केल्या आहेत याची सुनिश्चिती करता येईल.
५) वार्षिक परीक्षेसाठी आवश्यकतेनुसार
सवलतीचे वाढीव गुण, अतिरिक्त पूरक मार्गदर्शनाची सोय व
पुनर्परीक्षेची संधी या विशेष प्रयोजनांमुळे विद्यार्थ्यामध्ये परीक्षेबाबत असणारी
भीती दूर करता येईल.
इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी
वार्षिक परीक्षेचा उद्देश:-
Std 5th 8th Exam New Evaluation Pattern
१) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी मधील
प्रत्येक विद्यार्थ्यांची परीक्षा घेऊन वर्षाअखेर प्रत्येक विषयामध्ये अपेक्षित
अध्ययन संपादणूक प्राप्त झाली आहे किंवा नाही याची खात्री करणे.
२) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी मधील
प्रत्येक विद्यार्थ्यांची परीक्षा घेऊन वर्षाअखेर ज्या विषयामध्ये अपेक्षित अध्ययन
संपादणूक प्राप्त झाली नाही अशा विद्यार्थ्यास संबधित विषयासाठी अतिरिक्त पूरक
मार्गदर्शन करून पुनर्परीक्षा घेऊन अपेक्षित अध्ययन संपादणूक प्राप्त झाली आहे
याची खात्री करणे.
३) विद्यार्थ्यांना नियमित अभ्यासाची सवय लावणे आणि पुढील शैक्षणिक आव्हानांना / स्पर्धा परीक्षांना सामोरे जाण्यासाठी तयार करणे.
१) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी वार्षिक परीक्षा:-
१) इयत्ता ५ वी व ८ वी साठी प्रथम व द्वितीय सत्रामध्ये आकारिक मूल्यमापन शासन निर्णय दि. २० ऑगस्ट, २०१० अन्वये विहित करण्यात आलेल्या सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन कार्यपद्धतीनुसार करण्यात येईल.
२) सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन कार्यपद्धतीनुसार द्वितीय सत्रातील संकलित मूल्यमापन २ हे वार्षिक परीक्षा म्हणून संबोधण्यात येईल.
३) मात्र संकलित मूल्यमापन १ चे मूल्यमापन प्रचलित सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन कार्यपद्धतीनुसार होईल.
७) कला, कार्यानुभव, आरोग्य व शारीरिक शिक्षण या विषयांसाठी शासन
निर्णय दि. २० ऑगस्ट, २०१० अन्वये विहित केलेल्या
सातत्यपूर्ण सर्वंकष मूल्यमापन कार्यपद्धतीनुसार फक्त आकारिक मूल्यमापन करण्यात
यावे. या विषयांसाठी वार्षिक परीक्षा व पुनर्परीक्षा असणार नाही.
८) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी
वार्षिक परीक्षेचे आयोजन द्वितीय सत्राचे अखेरीस साधारणपणे एप्रिल महिन्याच्या
दुसऱ्या आठवड्यात शाळास्तरावर करण्यात यावे.
९) सत्राअखेरीस अन्य इयत्तांसोबतच
इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी इयत्तांचाही निकाल जाहीर करण्यात करण्यात यावा.
२) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी
वर्गोन्नतीसाठी निकष:-
१) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी
वार्षिक परीक्षा यांचे प्रती विषय एकूण गुण यांचे आधारावर उत्तीर्ण / अनुत्तीर्ण
ठरविण्यात येईल.
२) इयत्ता ५ वी साठी प्रती विषय किमान
१८ गुण (३५%) प्राप्त करणे आवश्यक राहील.
३) इयत्ता ८ वी साठी प्रती विषय किमान
२१ गुण (३५%) प्राप्त करणे आवश्यक राहील..
४) गुणपत्रकामध्ये श्रेणी ऐवजी गुण
देण्यात येतील.
५) वार्षिक परीक्षेमध्ये विद्यार्थी
कोणत्याही विषयामध्ये अनुत्तीर्ण झाल्यास अथवा कोणत्याही कारणामुळे वार्षिक
परीक्षेस गैरहजर राहिल्यास तो अनुत्तीर्ण समजण्यात येईल. मात्र
त्याला पुनर्परीक्षा देण्याची संधी उपलब्ध असेल.
७) पुनर्परीक्षा घेण्यापूर्वी
अनुत्तीर्ण झालेल्या विषयासाठी विद्यार्थ्यांना शाळेमार्फत अतिरिक्त पूरक
मार्गदर्शन करण्यात यावे. पुनर्परीक्षा देण्यासाठी पात्र ठरलेला एकही विद्यार्थी
अतिरिक्त पूरक मार्गदर्शनापासून वंचित राहणार नाही याची काळजी घ्यावी.
८) अतिरिक्त पूरक मार्गदर्शनासाठीचे
वेळापत्रक, विद्यार्थी उपस्थिती, शिक्षक उपस्थिती याबाबतच्या नोंदी शाळास्तरावर
ठेवण्यात याव्यात.
३) इयत्ता ५ वी व ८ वी साठी
पुनर्परीक्षा:-
१) पुनर्परीक्षा केवळ इयत्ता ५ वी व
इयत्ता ८ वी च्या वार्षिक परीक्षेत अनुत्तीर्ण ठरलेल्या विद्यार्थ्यांसाठी घेण्यात
येईल.
२) वार्षिक परीक्षेत ज्या विषयामध्ये
विद्यार्थी अनुत्तीर्ण झालेला आहे, अशा
विषयांसाठी पुनर्परीक्षा घेण्यात येईल.
३) कला, कार्यानुभव, शारीरिक शिक्षण व आरोग्य शिक्षण या विषयांची
पुनर्परीक्षा असणार नाही.
४) पुनर्परीक्षेमधील गुणांच्या आधारेच
विद्यार्थ्यास उत्तीर्ण अथवा अनुत्तीर्ण ठरविण्यात यावे.
५) पुनर्परीक्षा प्रती विषय भारांश पुढीलप्रमाणे असेल.
६) पुनर्परीक्षा ही पाठीमागील शैक्षणिक
वर्षाच्या द्वितीय सत्रामधील अभ्यासक्रम / पाठ्यक्रम / अध्ययन निष्पत्ती यावर
आधारित असेल.
७) वार्षिक परीक्षेत उत्तीर्ण झालेल्या
विद्यार्थ्यांकरिता गुण सुधारण्यासाठी पुनर्परीक्षा असणार नाही.
८) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी साठी
वार्षिक परीक्षेचा निकाल जाहीर झाल्यापासून विदर्भ वगळता जूनच्या पहिल्या आठवड्यात
पुनर्परीक्षा घेण्यात याव्यात. विदर्भामध्ये जूनच्या दुसऱ्या आठवड्यात
पुनर्परीक्षा घेण्यात याव्यात.
९) नवीन शैक्षणिक वर्ष सुरु होण्याच्या
आत पुनर्परीक्षा घेऊन निकाल प्रसिद्ध होईल, यादृष्टीने
नियोजन व अंमलबजावणी शाळांनी करावी. जेणेकरून पुनर्परीक्षा देणारा विद्यार्थी
उत्तीर्ण झाल्यास पुढच्या वर्गात प्रवेश देण्यात यावा.
१०) पुनर्परीक्षेतही विद्यार्थी एक
किंवा एका पेक्षा जास्त विषयात अनुत्तीर्ण होत असल्यास त्यास त्याच वर्गात
ठेवण्यात येईल. (वर्गोन्नती दिली जाणार नाही)
११) पुनर्परीक्षेचा निकाल नवीन शैक्षणिक वर्ष सुरु होण्याच्या किमान तीन दिवस अगोदर प्रसिद्ध करणे व संबधित विद्यार्थ्याला उपलब्ध करून देणे शाळेवर बंधनकारक राहील.
१२) पुनर्परीक्षा घेण्याबाबतची आवश्यक ती पूर्वतयारी केंद्रप्रमुख व शाळा मुख्याध्यापक यांनी समन्वयाने केंद्रस्तरावर अथवा शाळास्तरावर करावी.
१४) इयत्ता आठवी पुनर्परीक्षेसाठी प्रविष्ठ झालेल्या प्रत्येक विषयासाठी किमान २१ (३५%) गुण विद्यार्थ्याने प्राप्त करणे अनिवार्य आहे.
१५) इयत्ता ५ वी व इयत्ता ८ वी तील विद्यार्थी पुनर्परीक्षेत अनुत्तीर्ण होत असल्यास सवलतीचे गुण विहित केल्याप्रमाणे देण्यात येतील.
अ) वार्षिक परीक्षा अथवा पुनर्परीक्षा /तत्सम परीक्षेसाठी सवलतीचे गुण:-
१) वार्षिक परीक्षेनंतर वर्गोन्नतीसाठी अपात्र ठरणाऱ्या / अनुतीर्ण होणाऱ्या विद्यार्थ्यास उत्तीर्ण होण्यासाठी वाढीव सवलतीचे गुण (Grace Marks) देय असतील. एका विद्यार्थ्यास सवलतीचे कमाल १० गुण देता येतील. कमाल तीन विषयांसाठी विभागून असे गुण देता येतील मात्र एका विषयासाठी कमाल ०५ गुण देता येतील.
२) सवलतीचे गुण देऊन विद्यार्थी उत्तीर्ण होत असेल तरच सवलतीचे गुण देण्यात यावेत.
Please do not enter any spam link in the comment box. ConversionConversion EmoticonEmoticon